Voice VLAN چیست؟ آموزش راه اندازی Voice VLAN در سیسکو
در مقاله گذشته در خصوص ویژگی PoE و مکانیسم تامین انرژی توسط سوئیچ ها از طریق PoE صحبت کردیم. در ادامه این سری مباحث به تشریح مکانیسم انتقال ترافیک voice مابین تلفن های IP و سوئیچ های کاتالیست سیسکو خواهم پرداخت.
دوره های شبکه، برنامه نویسی، مجازی سازی، امنیت، نفوذ و ... با برترین های ایران
سرفصل های این مطلب
Voice VLANs چیست؟
بسیاری از تلفن های IP سیسکو دارای یک سوئیچ با سه پورت مختلف بر روی خود هستند که یکی از پورتهای آن به سوئیچ بالادستی یا upstream، یکی به کامپیوتر کاربر و دیگری به واحد پردازش صوتی متصل می شود.(شکل زیر را مشاهده نمائید)
در این بین پورت voice و پورت متصل به کامپیوتر از نوع access بوده اما پورتی که که به سوئیچ بالادستی یا upstream متصل است می تواند از نوع 802.1Q trunk یا access باشد.شما می توانید سوئیچ را به گونه ای پیکربندی کنید که اتصال برقرار شده با تلفن IP را از نوع trunk یا access قرار دهد.در صورتیکه این ارتباط از نوع trunk باشد، می توان ترافیک voice را از طریق یک VLAN جداگانه منتقل کرد که در این شرایط امکان ارائه QoS و استفاده از ویژگی های امنیتی فراهم خواهد شد.در صورتی که ارتباط مابین سوئیچ و تلفن IP از نوع access باشد، ترافیک voice و دیتای کاربران از طریق یک VLAN واحد منتقل خواهد شد که در این حالت کیفیت ترافیک voice یا همان کیفیت صوت انتقالی بر حسب حجم دیتا متغیر خواهد بود.
پیکربندی مربوط به Voice VLAN
صرفنظر از نوع اتصال برقرار شده مابین سوئیچ و تلفن IP (یعنی اتصال trunk یا access)، نکته اصلی ماجرا در نحوه انکپسوله شده ترافیک voice است.دو روش انتقال ترافیک voice به صورت زیر است :
- از طریق یک VLAN جداگانه که به نام Voice VLAN ID یا همان VVID نامیده می شود.
- از طریق VLAN مشترکی که برای انتقال دیتا نیز مورد استفاده قرار می گیرد. به این VLANها در اصطلاح native VLAN یا (Port VLAN ID(PVID اطلاق می شود.
برای پیکربندی اتصال تلفن IP با سوئیچ تنها کافیست پورت سوئیچ را پیکربندی نمایید. در اینصورت سوئیچ مزبور تلفن IP را مجبور خواهد کرد تا به روش تعیین شده عمل نماید. همچنین خیچ نیازی به اجرای دستورات مورد نیاز برای ایجاد اتصال trunk مخصوص در روی پورت سوئیچ نخواهید داشت. زیرا در صورت نیاز به برقراری این نوع از اتصال trunk، این کار توسط پروتکل CDP و DTP به صورت اتوماتیک انجام خواهد شد. برای تعیین نوع voice VLAN از دستور زیر در محیط پیکربندی interface استفاده کنید:
Switchport voice vlan {vlan-id | dot 1 q | untagged | none }
شکل زیر نشان دهنده 4 نوع پیکربندی مختلف در مورد voice VLAN می باشد. در این اشکال به ارتباط مابین تلفن IP و سوئیچ توجه داشته باشید.
جدول زیر اطلاعاتی در رابطه با انواع مختلف پیکربندی voice VLAN در اختیار شما قرار می دهد :
پارامتر none به صورت پیش فرض مورد استفاده قرار می گیرد که در این حالت اتصال trunk مابین پورت مزبور و تلفن IP برقرار نخواهد شد. به عبارتی دیگر به استثنای پارامتر none، تمامی دیگر پارامترها باعث ایجاد نوع خاصی از اتصال trunk می شوند. تنها تفاوت مابین پارامترهای untagged و dot 1 q در آنجاست که dot 1 q باعث می شود تا ترافیک voice در داخل VLAN شماره صفر قرار داده شود. اما در این حالت نیازی به ایجاد یک voice VLAN خاص وجود ندارد.
اما پارامتر untagged باعث می شود که ترافیک voice از طریق native VLAN انتقال داده شود. در صورت استفاده از متغیر vlan-id، ترافیک voice و دیتا از طریق VLANهای جداگانه منتقل خواهد شد. پاکت های VoIP انتقالی از داخل voice VLAN اطلاعات مربوط به CoS bit را نیز با خود حمل می کنند.همانطور که گفته شد اتصال 802.1Q trunk مخصوص مابین پورت سوئیچ و تلفن IP با استفاده از پروتکل CDP و اطلاعات مبادله شده مابین این دو دستگاه ایجاد خواهد شد. به یاد داشته باشید که حتی در صورتی که تلفن IP را از پورت سوئیچ جدا کرده و کامپیوتر را به آن متصل نمایید، بازهم کامپیوتر قادر خواهد بود تا دیتای خود را ارسال نماید.
بررسی عملکرد Voice VLAN
برای بررسی وضعیت پورت سوئیچ و voice VLAN می توان از دستور show interface switchport استفاده کرد. همانطور که مشاهده می فرمایید نوع اتصال در روی پورت برابر با access بوده و از access VLAN 10 و Voice VLAN 110 استفاده می کند.
ذکر این نکته ضروری است که در صورت فعال بودن اتصال trunk مابین سوئیچ و تلفن IP، نوع این ارتباط در خروجی هیچ کدام از دستورات Show به صورت trunking نشان داده نخواهد شد. اما این نکته را می توان با بررسی پروتکل STP دریافت. در این صورت دو پروسه مختلف از STP در روی پورت اجرا خواهد شد که یکی مختص VLAN دیتا و دیگری voice VLAN خواهد بود.
برای مشاهده این اطلاعات می توانید از دستور show spanning-tree interface استفاده کنید.برای مثال فرض کنید که یک پورت سوئیچ برای استفاده از VLAN 10، voice VLAN 100، native VLAN 99 پیکربندی شده است. مثال زیر پیکربندی مربوط به پورت را زمانی که در وضعیت access قرار دارد نشان داده است.